Tego jeszcze zduńskowolanie - no, może poza Stefanem Prawdzic Złotnickim i jemu współczesnym - nie widzieli do tej pory w tym mieście! Mowa o akcie nadania Zduńskiej Woli praw miejskich w 1825 roku! Oryginał dotarł już do Zduńskiej Woli i w najbliższą sobotę będzie udostępniony zwiedzającym Muzeum Historii Miasta. Do Zduńskiej woli został wypożyczony na jubileusz 190-lecia założenia miasta ze skarbca Archiwum Państwowego w Łodzi, gdzie do tej pory był przechowywany.

Zapisane jest w nim m.in.: gdzie powstanie miejski Ratusz, ile Dziedzic przeznaczy pieniędzy na Kościół Ewangelicki oraz jaką sumę do kasy miejskiej płacić musieli ówcześni mieszkańcy (jak to dawniej pisano) Zdońskiej Woli. 10 października w MHM odbędzie się także wernisaż wystawy "Złotnicki - Szlachcic Oświecony", podczas której pierwszy raz w historii miasta akt założenia zostanie zaprezentowany publicznie.

Przypomnijmy:
W marcu 1825 roku wystąpił Stefan Złotnicki do Komisji Województwa Kaliskiego z prośbą o nadanie Zduńskiej Woli praw miejskich. Na mocy uchwały Rady Administracyjnej 25 października tegoż roku spełniły się oczekiwania mieszkańców. Wydany z tej okazji akt erekcyjny określił wzajemne stosunki między Złotnickim i mieszkańcami oraz ustalił przemysłowy charakter miasta.
„Wszem, wobec i każdemu z osobna, komu o tem wiedzieć należy, oznajmiamy niniejszem, iż przychylając się do przedstawionej nam przez Komisją Rządową Spraw Wewnętrznych i Policyi prośby urodzonego Stefana Prawdzic Złotnickiego właściciela dóbr Zdońskiej Woli z przyległościami, w obwodzie sieradzkim, powiecie szadkowskim położonych, postanowiliśmy wynieść niniejszem na Miasto osadę rękodzielniczą założoną przez rzeczonego właściciela na gruncie dóbr Zdońskiej Woli, nadając onej nazwisko Miasta Zdońska Wola i przypuszczając takowe do wszelkich praw miastom prywatnym w Królestwie Polskiem służących”. Tak brzmią pierwsze i najważniejsze słowa aktu. Podpisał go nie byle kto, bo sam generał Józef Zajączek, namiestnik Królestwa Polskiego.

Uzyskanie praw miejskich przyśpieszyło uprzemysłowienie Zduńskiej Woli. Tylko w 1828 roku zamieszkało tu ponad 170 nowych osadników. Wielu z nich, np. Karol Hille, Apfel, czy Kuntze, dysponowało kapitałem i mogło myśleć o budowie "fabryki", ale większość przybyszów zmuszona była do korzystania z pożyczek dziedzica i pracy u bogatych właścicieli warsztatów tkackich. Równolegle z rozwojem przemysłu zwiększała się liczba ludności miasta. W latach 1821 - 1830 ludność Zduńskiej Woli wzrosła prawie dziesięciokrotnie i wynosiła 3629 osób. Miasto w tym czasie nadal przypominało wieś lub osadę. Kilka ulic i rynek nie posiadało bruku, ulice tonęły w ciemnościach. Dopiero w 1830 roku powstały pierwsze cztery studnie."

ED

Fot. MHM Zduńska Wola